از جنایات انگلیسیها در سرزمینهای استعماری
چند وقتیه دارم کتاب «اندیشهی سیاسی در اسلام معاصر» را میخونم. تا این جای کتاب، دو مورد از قساوتهای انگلیسیها را در سرزمینهای مستعمرهشان، نقل کرده. یکی را در پانویس مطلب قبلی آوردهام و حالا دوباره میگذارمش و یکی دیگهاش هم تازه است. این جنایتها مربوط به دوران ماقبل تاریخ، یا قرون وسطی، یا پیش از دوران آزادیخواهی و دموکراسیطلبی و حقوق بشر نیست. مال همین قرن بیستمه.
اول تازههه:
... وی برای اثبات نامنصفانهبودن انتقادهای غربی از این مسأله، به ماجرای دینشاوی اشاره میکند که در سال 1906 مایهی خفت شدیدی برای مصریان شد. ماجرا این قرار بوده است که میان گروهی از سربازان انگلیسی که در حوالی دلتای نیل به شکار کبوتر مشغول بودند، و روستائیان دینشاوی نزاعی در میگیرد. چند افسر زخمی میشوند و یکی از آنها بر اثر «شوک» وارده و آفتابزدگی میمیرد. سربازان انگلیسی به تلافی یک روستائی را میکشند؛ سپس پنجاه و دو روستائی را به دنبال آن دستگیر میکنند. در محاکمهای که به ریاست وزیر عدلیهی مسیحی، بطرس پاشا غالی ترتیب میدهند، چهار نفر از روستائیان به مرگ و بقیه به حبس با اعمال شاقه محکوم میگردند. روز بعد با نمایشی از بیرحمی و قساوت حکم را به اجرا میگذارند.
و این هم دومی:
کشتار آمریتسار Amritsar Massacre یکی از فجایع ننگین انگلیسیها در هند، در شهر آمریتسار در شمال غربی پنجاب که به فرمان دایر ژنرال انگلیسی، سربازان به روی جمعیتی در حدود پنجهزار نفر که در یکی از باغهای ملی برای شرکت در مراسم دینی جمع شده بودند، آتش مسلسل گشوند، و 400 نفر را مقتول و 1200 نفر را مجروح ساختند. امروزه اغلب مورخین معتقدند که جنایت ژنرال دایر در بیرون راندن نهایی انگلیسیها از هند تأثیر مهمی داشته است. (به اختصار از دایرةالمعارف فارسی).»
اندیشهی سیاسی در اسلام معاصر؛ نوشتهی حمید عنایت؛ ترجمهی بهاءالدین خرمشاهی؛ انتشارات خوارزمی؛ چاپ اول دی 1362؛ چاپ ششم مهر 1392؛ قیمت 17000 تومان